آیات سفریآیات سفری به آیات نازل شده در سفر گفته می‌شود. فهرست مندرجات۲ - نمونه‌ای از آیات سفری ۲.۱ - آیه ۱۲۵ سوره بقره ۲.۲ - آیه ۱۸۹ سوره بقره ۲.۳ - آیه ۱۹۶ سوره بقره ۲.۴ - آیه ۲۸۵ سوره بقره ۲.۵ - آیه ۲۸۱ سوره بقره ۲.۶ - آیه ۱۷۲ سوره آل عمران ۲.۷ - آیه ۴۳ سوره نساء ۲.۸ - آیه ۸۵ سوره نساء ۲.۹ - آیه ۱۰۲ سوره نساء ۲.۱۰ - آیه ۱۷۶ سوره نساء ۲.۱۱ - آیه ۳ سوره مائده ۲.۱۲ - آیه ۱۲۶ سوره نحل ۲.۱۳ - آیه اول سوره انفال ۳ - پانویس ۴ - منبع ۱ - کیفیت نزول قرآنقرآن کریم طی ۲۳ سال در حالات مختلف مانند شب و روز، حضر و سفر، جنگ و صلح و… بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل می‌شد. در این میان، بخشی از آیات قرآن کریم در سفر بر پیامبر نازل گردیده که "آیات سفری" نامیده شده‌اند. سیره نویسان و مورخان، مسیر این سفرها و مکان و زمان نزول این آیات را نگاشته‌اند. ۲ - نمونه‌ای از آیات سفری۲.۱ - آیه ۱۲۵ سوره بقرهآیه ۱۲۵ سوره بقره : (واذ جعلنا البیت مثابة للناس وامنا واتخذوا من مقام ابراهیم مصلی وعهدنا الی ابراهیم واسماعیل ان طهرا بیتی للطائفین والعاکفین والرکع السجود) در سفر مکه در حجة الوداع نازل شده است؛ ولی برخی نزول این آیه را در غزوه فتح ، و برخی دیگر در سفر عمرة القضاء دانسته‌اند. ۲.۲ - آیه ۱۸۹ سوره بقرهآیه ۱۸۹ سوره بقره: (یسالونک عن الاهلة قل هی مواقیت للناس والحج ولیس البر بان تاتوا البیوت من ظهورها ولکن البر من اتقی واتوا البیوت من ابوابها واتقوا الله لعلکم تفلحون)در عمره حدیبیه و یا حجة الوداع نازل شده است. ۲.۳ - آیه ۱۹۶ سوره بقرهآیه ۱۹۶ سوره بقره: (واتموا الحج والعمرة لله…) در حدیبیه نازل گشته است. ۲.۴ - آیه ۲۸۵ سوره بقرهآیه ۲۸۵ سوره بقره: (آمن الرسول بما انزل الیه من ربه والمؤمنون کل آمن بالله وملآئکته وکتبه ورسله …) هنگام فتح مکه فرو فرستاده شده است. ۲.۵ - آیه ۲۸۱ سوره بقرهآیه ۲۸۱ سوره بقره: (واتقوا یوما ترجعون فیه الی الله ثم توفی کل نفس ما کسبت وهم لا یظلمون) در حجة الوداع نازل گردیده است. ۲.۶ - آیه ۱۷۲ سوره آل عمرانآیه ۱۷۲ سوره آل عمران : (الذین استجابوا لله والرسول من بعد مآ اصابهم القرح للذین احسنوا منهم واتقوا اجر عظیم)در غزوه حمراء الاسد فرو فرستاده شده است. ۲.۷ - آیه ۴۳ سوره نساءآیه ۴۳ سوره نساء : (یا ایها الذین آمنوا لا تقربوا الصلاة وانتم سکاری حتی تعلموا ما تقولون…)در یکی از سفرهای پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل گشته است. ۲.۸ - آیه ۸۵ سوره نساءآیه ۸۵ سوره نساء: (من یشفع شفاعة حسنة یکن له نصیب منها ومن یشفع شفاعة سیئة یکن له کفل منها وکان الله علی کل شیء مقیتا) در کعبه در سفر حجة الوداع فرو فرستاده شده است. ۲.۹ - آیه ۱۰۲ سوره نساءآیه ۱۰۲ سوره نساء: (واذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلاة فلتقم طآئفة منهم معک…)در عسفان بین نماز ظهر و عصر نازل شده است. ۲.۱۰ - آیه ۱۷۶ سوره نساءآیه ۱۷۶ سوره نساء: (یستفتونک قل الله یفتیکم فی الکلالة…)در یکی از سفرهای پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل گردیده است. ۲.۱۱ - آیه ۳ سوره مائدهآیه ۳ سوره مائده : (الیوم اکملت لکم دینکم…)در حجة الوداع و یا در غدیر خم فرو فرستاده شده است. ۲.۱۲ - آیه ۱۲۶ سوره نحلآیه ۱۲۶ سوره نحل (و ان عاقبتم فعاقبوا بمثل ما عوقبتم به و لئن صبرتم لهو خیر للصابرین) در جنگ احد هنگامی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بر سر جنازه مثله شده عمویش حمزه ایستاده بود، نازل شد. ۲.۱۳ - آیه اول سوره انفالآیه اول سوره انفال (یسئلونک عن الانفال قل الانفال لله و الرسول...) انفال: ۱) بعد از پایان جنگ بدر نازل شد. [۱۵]
رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۶۱۷.
[۱۷]
طباطبایی، محمد حسین، قرآن در اسلام، ص۱۶۹.
[۱۸]
فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۱۰۱-۱۰۲.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته ازمقاله «آیات سفری». |